TAOİSM: Dao De Jing (Tao Te Ching)

"Daodejing (道德经)" diğer bir adıyla "Beşbin Söz" MÖ.6 yüzyılda Çinli bilge Lao Zı tarafından yazılmıştır. Sözlük anlamı olarak yol, erdem ve metin kelimelerinin birleşmesinden türemiştir. Metinlerin tam olarak kim tarafından yazıldığı veya derlendiği hala tartışma konusudur. Rastlanan en eski metin MÖ.4 yüzyıla aittir. 

Kitap iki ana bölümden meydana gelmektedir, ilk bölüm erdemler ikincisi bölüm ise yol olarak adlandırılmıştır ve toplamda 81 kısımdan oluşmaktadır. Metin aynı zamanda Taoismin dini ve felsefesinin de esas kaynağıdır. Yasacılık, Konfüçyüsçülük ve Çin Budizmi gibi diğer felsefi akımlar üzerinde de büyük etkisi olmuştur.

Lao Tzu 

Daodejing'i anlamak için Taoismin ana ilkelerinden haberdar olmak gereklidir. Bu nedenle metinlere geçmeden önce Taoismin ile ilgili kısa bilgi geçeceğim. Taoism sadece felsefi bir akım değil aynı zamanda bir dindir. Metinlerde sık sık geçen 道 (dao veya tao) doğru yol anlamına gelir. Taoist okullarda çeşitli ritüellerle Lao Zi'ya, ölümsüzlüğe ve atalara hürmet gösterilir ve coşku, uzun ömür veya ölümsüzlük kazanmak için mücadele verilir. 

Taoismin ahlak değerleri değişkenlik göstermekle beraber genel olarak eylemsizlikle eylem, doğallık, sadelik, kendiliğindenlik vurgulanır. Taoismin üç temel değeri şefkat, itidal ve tevazu olarak sıralanır. 

Tao: Tao sözlük anlamı olarak yol anlamına gelmekle birlikte metin içerisinde anlamı itibariyle kanal, akide, prensip, çizgi olarak tercüme edilebilir. Taoisme göre doğal, ebedi, isimsiz, tanımsız ve kendiliğinden olan tek şeydir. O her şeyin başlangıcı ve her şeyin izlediği rotadır. Kainatın akışı veya varlık zemini olarak da ifade edilmiştir. O her şeyin özünde mevcuttur. 

De: Tao'nun aktif şekli De(Te) olarak adlandırılmıştır ve erdem, ahlak, şeref anlamlarına gelmektedir. De bireylerin  Tao'yu hayatlarına işlemelerinden oluşan sonuçtur.

Wuwei: Müphem bir terim olan wuwei Taoismin başlıca ilkelerindendir. Wei bilerek ya da bilmeden yapılan tüm eylemleri kapsar, wu ise yoksun olma anlamına gelir. Genel anlamı itibariyle eylemsizlik, harekete geçmeme olarak tercüme edilir. Bazen önüne tekrar wei getirilerek (wei wuwei) eylemsizlik eylemi gibi paradoksal bir kavram ortaya çıkar.
Eski Taoist metinlerde, suyun yumuşak tabiatı gereği wuwei suyla ilişkilendirilmiştir.  Taoisme göre evren, kendi kurallarıyla uyumlu bir şekilde akar gider. Biri arzularını gerçekleştirmeye yöneldiğinde bu uyumu bozmuş olur. Taoism kişisel istekleri sorun olarak görmez. Ona göre, kişiler kainatla uyumlu arzular doğurmalıdır. Böylece uyumu bozucu hareketler engellenmiş olacak ve böylece herhangib bir eyleme bile gerek kalmadan amaca ulaşılmış olacaktır. Wuwei ilkesiyle bilge insan kendini Tao(yol) ile uyumlu hale getirmiş olacaktır. 

Doğallık(自然): Taoism bir diğer ana kaidelerindendir. Her varlığın başlangıçta var olan halini ve Tao'nun esas karakterini ifade etmek için kullanılır. Genellikle doğaçlama ve yaratıcılıkla özdeşleştirilir. Doğallığı yakalayabilmek için bir kişi kendini Taoya uydurmalıdır. Bu da içindeki bencilliklerden ve ihtiraslardan kurtulup sadeliğe yönelmesiyle kazanılabilir.
Doğallık kesilmemiş yalın bir kütük ve oyulmamış bir bloğa benzetilir. Aynı zamanda bir kişinin özüne dönmesini sembolize eder. 

Üç Değer ( Sanbao): Taoismin ana ilkeleridir ve kelime anlamı üç hazine demektir. Bunlar sırasıyla şefkat, ılımlılık ve tevazudur. Sade, saldırganlıktan uzak bir yaşam sürme olarak tercüme edilir. 

Şimdi metinde geçen kısımları sırasıyla okumaya başlayabiliriz.