2 Mar 2016

Alternatif Tıp: Geleneksel Çin Tıbbı



Öncelikle şunu söylemeliyim ki Çin'de kaldığım zaman kullandığım tadı acı mı acı kötü kokulu o kahverengi sıvı Çin öksürük ilacı beni çok kısa sürede iyileştirdi ki bilirsiniz öksürük hele kışın bir yerleşti mi zor gider, bir de Pekin gibi havası kuru ve kötü bir şehirde.

Binlerce yıl önce Antik Çin'de başlayan geleneksel Çin tıbbı antik Çin'degünümüze kadar mevcudiyetini korumayı başarmştır. Geleneksel Çin tıbbı  hekimleri bitkisel otlardan değişik vücut ve zihin tekniklerine kadar çeşitli yöntemler kullanmaktadır. Bu yöntemler arasında moxibusyon, sıcak bardak basma, akupunktur, qigong, tıbbi yemekler sayılabilir. Bu tür yöntemler Batı'da alternatif tıp olarak görülmekte ise de Çin'de Batı ve Çin tıbbı birbirine geçmiş durumdadır.

Çin tıbbının ( 中医 zhong yi - okunuşu: cong yi) ana arterini vücutta var olduğuna ve vücuttaki meridyenlerden dolaştığına inanılan qi (hayati enerji) ve organlar arası yin-yang dengesi oluşturmaktadır. Sağlık vücudun ahengi, hastalığı ise bu ahengin bozulması şeklinde yorumlamışlardır.  Bilimsel araştırmalar böyle meridyenlerin varlığını ve akupunktur noktalarını saptayamamıştır. Çin tıbbı ampirik bilgi üzerine kurulmamıştır ve hekimleri de ne tür hastaya ne tür bir tedavi uygulanması konusunda görüş birliğine ulaşmamışlardır.

Çin tıbbı hekimleri çeşitli sayıda qi (hayat enerjisi) olduğunu ama başlıcalarının yinqi ve yangqi olduğuna inanır. Her şey yin yang dengesi içindedir. Yin dişiyi ve karanlığı, yang erkeği ve ışığı temsil eder. Kadınlar daha fazla yinqi barındırırken erkeklerde yangqi daha fazladır. Qi, yaşla beraber azalır.

Qi bizim ruh dediğimiz şeydir aslında  ve vücuttaki dolaşımı çevreye ve vücutta neler olduğuna bağlıdır. Yaralanma, fiziksel acı ve doğru yiyeceklerin vücuda alınmaması qi eksikliğine neden olur.

Çin tıbbının belkemiği birtakım tedavilerle vücuttaki qi'nin arttırılabilmesi ve sağlıklı bir yinyang dengesine ulaşılmasıdır. Bazı tedaviler yinqi bazı tedaviler yangqi'yi arttırır. Her kişinin kendine has optimal bir yinyang qi seviyesi vardır. Örneğin eğer bir kadın yinqi azlığından dolayı hastaysa onun kavun gibi yinqi içeren yiyecekler yemesi gerekir. Benzer şekilde yaşlı bir adamın zencefil çayı içmesi, denizatı yemeği yemesi veya moksibusyon tedavisi görmesi gerekir gerekir çünkü bu yiyecekler yang açısından zengindir. Hastanın stres veya yaralanma nedeniyle meridyenleri kapalı durumda olabilir, bu durumda kapalı meridyenleri açarak qi akışını  sağlamak için yukarıdaki tedavilerden lokal olarak uygulanabilir.

En Yaygın Teknikler

Akupunktur
Akupunktur: Bu yöntemde vücudun farklı yerlerinde bulunan meridyen noktalarına iğneler sokulur.







Bardak çekme
Bardak çekme: Bu yöntem sadece Çin tıbbına özel olmayıp Avrupa Afrika ve Asya'nın bazı bölgelerinde de binlerde yıldan beri uygulanmaktadır. Çin tıbbında akupunktur noktaları esas alınır. Bu teknikle vücuttan yang çıkartılır. Bronşit, sıcak çarpması, ve sıcak havayla ilişkin hastalıklarda etkilidir.





Bitkisel ilaçlar: Çin ilaçları birçok açıdan Batı tıbbındaki ilaçlarla benzerlik gösterir fakat Çin ilaçları yinyang dengesine vurgu yapar.


Masaj: Çin'de her yerde masaj salonu ve yüzlerce masaj tekniği vardır.



Tedavi edici yiyecek terapisi: Hastalığa iyi geleceği düşünülen yiyecekler, tarifleri ve yeme şekillerini anlatır.







Moksibusyon: Bu da vücuda Yang enerjisi kattığına inanılan bir tekniktir. Bu doğum zorlukları yaşayan kadınlar, yaşlı erkekler ve soğuk hava ile ilişkili hastalıklar için iyidir. Bu dumanın iyileştirici etkileri olduğu düşünülmektedir.




Qigong: Bir tür meditasyon ve özel bir egzersizdir. Qigong gibi taichi de qi dengesini uyarır ve vücuttaki akışını kolaylaştırır.





1 Mar 2016

Çin Sevgililer Günü (Qixi Festivali)




Çin yılının yedinci ayının yedinci gününe denk gelen Çifte Yedinci Bayramı veya Çince adıyla (七夕) Qixi Bayramı Batıda 14 Şubatta kutlanan Sevgililer Günü'nün bir benzeridir. Bu bayram M.Ö. 3. yüzyıldan beri kutlanmaktadır. Genç kızlar için büyük anlam barındırması nedeniyle Genç Kızlar Bayramı olarak da bilinir. Bu bayramda genç kızlar ev işlerindeki maharetlerini sergiler; mutluluk, zenginlik ve uzun ömür için dua eder ve kendilerine iyi bir eş göndermesi için Zhinu'ya yönelirler. 


ETİMOLOJİ
Bayramın kökenleri dokumacı Zhinu ve çoban Niulang adlı iki efsanevi karaktere dayanır. İkisinin aşkına izin verilmez ve Gümüş Nehrin (Samanyolunu sembolize etmektedir) iki tarafına yollanırlar. Yılda sadece 7. ayın 7. gününde görüşmelerine izin verilir. Bir saksağan sürüsü nehrin üzerinde köprü kurarak iki aşığın buluşmasını sağlarlar. 

Bu hikayenin farklı versiyonları vardır. Bir tanesi şöyledir: Tanrıça'nın yedinci kızı Zhinu cennetten sıkılarak eğlence aramak için kaçınca yakışıklı çoban Niulang'la karşılaşır. Niulang, zhinu'ye aşık olur ve Tanrıça'nın haberi olmaksızın evlenirler. Zhinu mükemmel bir eş olur ve iki de çocukları olur. Cennetin Tanrıçası kızının bir ölümlüyle evlendiğini duyunca sinirlenir ve Zhinu'ye cennete dönmesini ve işinin başına geçmesini ister (Zhinu evlenmeden önce gökyüzünde rengarenk bulut dokumaktadır). Niulang, bir gün karısını evde bulamayınca üzülür ve ağlamaya başlar. O sırada öküzlerden bir tanesi, eğer kendisini öldürürse ve derisi içine saklanırsa cennette karısını bulabileceğini söyler. Niulang istemeyerek öküzü öldürür. Niulang ve iki çocuğu öküz derisi altında cennete gider ve Zhinu'yu aramaya başlarlar. Tanrıça bunu öğrenir ve Zhinu ile Niulang arasına gümüşten bir ırmak çizer. Zhinu sonsuza kadar bu nehrin diğer kıyısında oturmak zorundadır. Niulang ise nehrin diğer kıyısında çocukları ile beraber Zhinu'yu izler. Fakat yılda bir kez saksağanlar bu nehrin üzerinde bir köprü oluşturup iki aşığın buluşmasını sağlarlar. 

ADETLER

Her yörenin kendine has bir adeti olsa da herkes tek bir umuda tutunur. En yaygın adet genç kızların Zhinu'ya dua ederek kendilerine de maharetli eller vermesini istemektedir. Zhinu güzel bir dokumacı olarak bilindiğinden genç kızlar bugün çeşitli dokumalar yaparlar ve Zhinu için lezzetli meyveler hazırlarlar. Kırsal bölgelerde insanlar Zhinu ve Niulang yıldızlarının gökyüzünde birleşmesini izlerler. 


Şimdi bu adetlerin yerine 14 Şubat Sevgililer Günü'ndeki hediye verme, baş başa zaman geçirme gibi aktiviteler almıştır. 

Ding Guanpeng tarafından Ladies on the ‘Night of Sevens’ Pleading for Skills , 1748